Giáo dục Phần Lan luôn được nhắc đến như một hình mẫu lý tưởng mà nhiều quốc gia mong muốn học hỏi. Vậy điều gì đã làm nên sự khác biệt đầy ấn tượng đó? Bài viết dưới đây Hỏi đáp 247 sẽ hé lộ những yếu tố đặc biệt giúp nền tảng của quốc gia này chạm đến đỉnh cao thế giới.
8 điều thú vị khi nhắc đến giáo dục Phần Lan
Giáo dục Phần Lan luôn được nhiều người ngưỡng mộ bởi sự đổi mới và hiệu quả vượt trội. Dưới đây là 8 điều thú vị nổi bật về hệ thống, giúp bạn hiểu rõ vì sao quốc gia này lại trở thành hình mẫu hàng đầu thế giới:
Không có áp lực thi cử
Hệ thống giáo dục Phần Lan chú trọng vào việc phát triển kỹ năng sống thay vì chỉ tập trung vào các kỳ thi. Học sinh không phải trải qua nhiều kỳ thi áp lực trong quá trình học, mà chỉ có một kỳ thi quan trọng duy nhất là bài thi tốt nghiệp trung học phổ thông.
Giáo viên được quyền tự quyết định thời điểm kiểm tra, giúp giảm bớt áp lực cho học sinh. Trước kỳ thi tốt nghiệp, các em cũng không phải tham gia các lớp luyện thi căng thẳng, tạo điều kiện học tập thoải mái và phát triển toàn diện hơn.
Tập trung phát triển kỹ năng thực tế
Ở Phần Lan, giáo dục không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt kiến thức lý thuyết mà còn tập trung trang bị cho học sinh những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống hàng ngày.
Khi kết thúc quá trình học, các em có khả năng xử lý các tình huống thực tế như quản lý thuế cá nhân, thiết kế website hoặc tính toán các phép tính tài chính phổ biến. Mục tiêu là giúp học sinh tự tin và thành thạo hơn khi bước vào đời sống thực tế, chứ không chỉ là thành tích trên giấy tờ.
Tuổi nhập học muộn hơn
Trẻ em tại đây sẽ bắt đầu chính thức đi học lớp 1 khi đã đủ 7 tuổi, muộn hơn nhiều quốc gia khác trên thế giới. Trước khi vào lớp 1, các em được học một năm ở trường mầm non để chuẩn bị kỹ năng cần thiết, giúp việc học chính thức trở nên nhẹ nhàng hơn.
Chương trình giáo dục Phần Lan của phổ thông sẽ kéo dài 9 năm, với quyền lựa chọn tiếp tục học lên cao. Việc bắt đầu muộn giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần trước khi bước vào môi trường học tập nghiêm túc.
Môi trường học ít căng thẳng
Không gian học tập tại các trường học Phần Lan được thiết kế nhằm giảm thiểu áp lực cho học sinh. Một ngày học thường có từ 2 đến 3 lần nghỉ giải lao, giúp học sinh và giáo viên thư giãn và trao đổi bài học dễ dàng.
Buổi học có tối đa 5 tiết đối với học sinh tiểu học và khoảng 7 tiết ở cấp trung học, mỗi tiết kéo dài 45 phút. Thời gian nghỉ giữa giờ từ 15 đến 20 phút tạo điều kiện cho các em tái tạo năng lượng, nâng cao tinh thần học tập tích cực.
Ít bài tập về nhà, có nhiều thời gian tự do
Theo báo cáo của OECD, học sinh tại đây thuộc nhóm nhận ít bài tập về nhà nhất thế giới, chỉ khoảng 30 phút mỗi ngày. Các em không cần phải tham gia lớp học thêm hay đi gia sư bên ngoài, giúp giảm áp lực học tập và tăng thời gian cho các hoạt động cá nhân.
Việc không bị quá tập trung vào điểm số hay xếp hạng giúp học sinh có môi trường học tập lành mạnh, thoải mái và phát triển các sở thích, kỹ năng riêng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục Phần Lan toàn diện.
Giờ học bắt đầu muộn, kết thúc sớm
Các trường trung học phổ thông ở đây đều sẽ bắt đầu giờ học muộn hơn so với nhiều nước, khoảng 9 giờ sáng và kết thúc trước 3 giờ chiều. Việc này dựa trên các nghiên cứu khoa học giáo dục Phần Lan cho thấy việc học quá sớm có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và khả năng tập trung của học sinh.
Do vậy, mỗi tiết học được rút ngắn thời gian, đồng thời tăng thời gian nghỉ ngơi giữa giờ để giúp học sinh có cơ hội thư giãn, nâng cao hiệu quả tiếp thu bài giảng và duy trì sức khỏe tốt.
Miễn phí học phí và nhiều hỗ trợ thiết thực
Giáo dục Phần Lan áp dụng chính sách miễn toàn bộ học phí trong suốt 9 năm học phổ thông, thể hiện sự đầu tư nghiêm túc cho giáo dục. Bên cạnh đó, học sinh còn được trang bị đầy đủ dụng cụ học tập và nhận suất ăn trưa miễn phí mỗi ngày.
Mục đích là đảm bảo điều kiện học tập tốt nhất. Chính sách này tạo ra sự bình đẳng trong tiếp cận giáo dục, giúp mọi học sinh có cơ hội phát triển toàn diện mà không gặp khó khăn về kinh tế gia đình.
Bắt đầu chấm điểm từ lớp 3
Hệ thống đánh giá của giáo dục Phần Lan sử dụng thang điểm từ 0 đến 10, nhưng học sinh dưới lớp 3 không bị chấm điểm mà nhận được nhận xét bằng lời theo các mức độ như “cần cố gắng” hay “xuất sắc”.
Từ lớp 3 đến lớp 7, học sinh bắt đầu được chấm điểm và biết kết quả của mình, nhưng không bị áp lực hay phê bình gay gắt. Thay vào đó, các em được khuyến khích phát triển, tạo động lực để cải thiện và xây dựng kế hoạch học tập phù hợp với khả năng cá nhân.
Một số điểm nổi bật khác khiến giáo dục Phần Lan được đánh giá cao
Ngoài những sự thật gây ngỡ ngàng phía trên, giáo dục Phần Lan còn nổi tiếng với một loạt những điểm khác biệt như:
- Trường học không có hàng rào hay bảo vệ, tạo không gian mở, thân thiện.
- Trẻ có thể ngồi trên sàn hoặc thảm trong lớp, giúp thoải mái hơn khi học.
- Không bắt buộc đồng phục, nhưng học sinh cần mang 2 đôi giày, nhất là mùa đông.
- Học ngoài trời khi thời tiết ấm áp, có giờ nghỉ giải lao cho trẻ vui chơi.
- Hệ thống giáo dục luôn được cải tiến để phù hợp với xã hội và khoa học hiện đại.
Kết luận
Qua những chia sẻ trên đây của Hỏi đáp 247, có thể thấy giáo dục Phần Lan nổi bật với phương pháp nhẹ nhàng, tập trung phát triển toàn diện và kỹ năng thực tế. Đây chính là mô hình đáng học hỏi để xây dựng nền giáo dục hiệu quả, phù hợp với thời đại mới.